تاثیرات طرحواره شکست بر زندگی مشترک

انتظار مداوم برای شکست و باور به این مسئله که ما فردی شکست خورده و بازنده برای همیشه هستیم را طرحواره شکست می نامند . از نظر یک مشاور خانواده خوب داشتن طرحواره شکست باعث می شود تا فرد همواره در زندگی خود احساس کند فردی نا توان و نا لایق می باشد و همین مسئله باعث می گردد تا در خانواده نیز به شکل فردی بی کفایت نمود پیدا نماید . در برخی موارد حتی این افراد از اطرافیان خود نیز موفق تر می باشند اما احساسات درونی آنها که دائما به آنها گوشزد می کند که فردی نا لایق ، بی استعداد و نادان هستند ، باعث می شود تا حتی موفقیت های خود را نیز نوعی گول زدن دیگران تلقی نمایند . این افراد در زندگی مشترک نیز مشکلات فراوانی با همسر خود داشته و این احساس شکست دائمی باعث نا رضایتی آنها از زندگی میگردد .

دلایل بروز طرحواره شکست چیست ؟

• والدین سخت گیر : از مهمترین و شایع ترین دلایل بروز طرحواره شکست در یک فرد از نظر تمام لیست بهترین روانشناسان کشور می باشد . والدینی که در همه موارد همچون : تحصیلی ، رفتاری ، ورزشی و غیره از کودک خود نا راضی بوده و دست به توهین و تحقیر آنها می زنند . در برخی موارد دیده شده این رفتار والدین به دلیل موفقیت بالای والدین یا حتی یکی از آنها در زندگی بوده که این توقع را در آنها ایجاد می کند که فرزندشان نیز فردی بسیار موفق باشد و وقتی کودک نمی تواند طبق معیار های آنها به موفقیت دست پیدا کند ، دست به تخریب کودک می زنند .
• مقایسه دائمی : کودکی که دچار طرحواره شکست می گردد ، معمولا با خواهر و برادر یا سایر همسالان خود به شدت مقایسه می شود و در طول زمان به این نتیجه می رسد که نمی تواند مانند سایرین به موفقیت دست پیدا کند و تلاش را رها کرده و شکست دائمی را می پذیرد .
• تفاوت ها بنیادی : معمولا کودکانی که دچار طرحواره شکست می باشند تفاوت های بنیادی خود را با دیگر همسالان شان به شدت احساس می کنند . این تفاوت ها می تواند تفاوت های عملکردی مانند ، حواس پرتی و بی نظمی بوده باشد که در زمینه تحصیلی نمود پیدا می کند و یا تفاوت در سطح مالی خانواده کودک باشد که باعث شود کودک خود را از دیگر همسالان اش پایین تر احساس نماد و در مقابل آنها حس حقارت کند . این کودکان معمولا در خانواده مسئولیت پذیری و تشویق برای تلاش نداشته و همین مسئله باعث می شود تا با بروز نا کامی دست از تلاش کشیده و کنار بکشند .

تاثیر طرحواره شکست در زندگی مشترک

همانگونه که گفتیم افرادی که دارای طرحواره شکست می باشند ، خود را افرادی بازنده برای تمام عمر می دانند . این افراد معمولا نمی توانند برای خود تصمیم بگیرند و حتی در مشاور قبل ازدواج همواره از احساس دودلی و عدم اعتماد به توانایی ازدواج با مشاور صحبت می کنند . از ترس های شایع این افراد در زندگی مشترک می توان به مواردی چون : ترس از انتخاب شریک زندگی نا مناسب ، ترس از مسئولیت های زندگی مشترک ، ترس از عدم توانایی در برآورده کردن هزینه های زندگی مشترک ، ترس از توانمندی در ارتباط با همسر و ترس از شکست در زندگی مشترک ، اشاره نمود . شاید بسیاری از افراد برای ازدواج نگران مسائلی که عنوان کردیم باشند ، اما فردی که دچار طرحواره شکست است ، تحت تاثیر این شرایط و فکر کردن به این مسائل دچار آشفتگی و ترس بسیار زیادی می شود که حتی گاهی باعث می شود عقب کشیده و فرار کنند .

برای درمان طرحواره شکست چه کنیم ؟

برای درمان مناسب طرحواره شکست بهتر است افراد به یک مرکز مشاوره ایرانی مراجعه نموده و از همراهی یک درمانگر که در حوضه طرحواره درمانی فعالیت می کند بهره مند گردد . روانشناس به فرد کمک می کند تا فرد سه تغییر مهم در خود ایجاد نماید :

• تغییر دیدگاه : تغییر دیدگان به این معنا می باشد که روانشناس از افراد می خواهد تمام احساسات منفی که باعث می شود خود را فردی شکست خورده بداند ، یاداشت نموده و به مرور زمان این موارد را با توانمندی های فرد جایگزین نماید به شکلی که حتی اگر فرد در مسئله ای نیز شکست خورد باز هم توانایی های خود را به یاد آورده و مجدد به تلاش خود ادامه دهد .
• شفای کودکی : باور های کودکی که در افراد شکل گرفته به راحتی قابل رفع نمی باشد ، برای درمان مناسب روانشناس از فرد خواهد خواست تا خاطراتی در دوران کودکی که باعث ایجاد طرحواره و باور شکست در فرد بوده را یاد آوری نموده و آن را به صورت منطقی بازبینی نماید . در بسیاری از این جلسات مراجع ممکن است دچار فشار های روحی گردد که می تواند به کمک روانشناس آن را کنترل نموده و به شفای درونی دست یابد .
• یادگیری رفتار جدید : روانشناسی که در حوضه طرحواره درمانی عمل می کند ، همواره تکنیک هایی برای تغییر رفتار به مراجع پیشنهاد می کند که فرد با انجام آن تکنیک ها و تمرین مداوم قادر خواهد بود رفتار جدیدی در مقابل رفتار گذشته جایگزین نماید و چنانچه در هر بخشی از زندگی احساس نا توانی نمود مشاور به او کمک می کند تا با برنامه ریزی مناسب مسئله خود را حل نماید . به عنوان مثال فردی که احساس می کند در نظم و ترتیب مشکل دارد با کمک روانشناس برای خود برنامه ای تدوین می نماید تا بر این مسئله فائق آید .

نویسنده : غزاله البهشتی  

تلفن : 22593216 – 22795735

آدرس : قیطریه – بلوار کاوه جنوب – نرسیده به خیابان دولت – نبش کوچه اخلاقی غربی – پلاک 29 – طبقه 3